خاک نه‌تنها تمدن ایجاد می‌کند، بلکه تمدن‌های مدفون را نیز در خود حفظ می‌کند. آثار و گذشته انسان در خاک مدفون شده ‌است؛ همچنین خاک منشأ دارو، مصالح ساختمانی و محصولات کشاورزی است و به‌عنوان یکی از چهار ستون امنیت حیاتی کشورها شناخته می‌شود. امنیت غذایی نیز به‌عنوان یکی از شاخص‌های امنیت، زیرمجموعه امنیت حیاتی قرار دارد. خاک بستری برای حفظ پوشش گیاهی است. پوشش گیاهی به کشور ما که در یک منطقه خشک و نیمه‌خشک قرار گرفته است، کمک می‌کند که شرایط اقلیمی متعادلی داشته باشد و از حداقل بارندگی بیشترین استفاده را ببریم. خاک سبب می‌شود که بارش‌های رگباری مناطق مختلف کشور به‌سرعت تبدیل به سیل و از دسترس خارج نشود. هرچه خاک غنی‌تر باشد، امکان نفوذ و جذب آب بیشتر می‌شود و در نتیجه می‌توانیم از یک سفره زیرزمینی و آبخوان مناسب برخوردار باشیم. کشور ما سه برابر متوسط جهانی تبخیر دارد؛ بنابراین اگر بخواهیم آب را صرفاً از طریق سدسازی ذخیره کنیم، بخش زیادی از آن را از طریق تبخیر از دست می‌دهیم. در حالی ‌که با حفاظت از خاک می‌توانیم آب را زیر زمین نگهداری کنیم و منابع آبی بیشتری در دسترس داشته باشیم. خاک در کشور ما در مقایسه با سایر کشورها بسیار سخت ساخته می‌شود و اولین تهدید آن، فرسایش است. در کشور حدود 16.7 تن در هکتار در سال خاک از دست می‌دهیم؛ همچنین 125میلیون هکتار از اراضی کشور ما تحت فرسایش آبی و 32میلیون هکتار تحت فرسایش بادی قرار دارند؛ بنابراین نکته‌ای که باید به آن توجه کنیم، کنترل فرسایش خاک و هدررفت آن از بالادست حوضه‌های آبخیز مناطق کوهستانی و زراعی است. استفاده بیش از اندازه از کودهای شیمیایی و سموم و شیوه‌های نادرست دفن زباله، سبب می‌شود که خاک‌های کشور آلوده شود که این موضوع ارتباط مستقیمی با امنیت غذایی دارد. برای حفظ خاک باید از بالادست حوضه‌های آبخیز عملیات حفظ خاک انجام شود. این عملیات چند شیوه دارد که اولین و مهم‌ترین آن حفظ پوشش گیاهی در اراضی شیب‌دار است. پوشش گیاهی در این اراضی کمک می‌کند که هنگام بارش باران ذرات خاک شسته نشوند و فرسایش خاک اتفاق نیفتد. از دیگر اقدامات حفظ خاک می‌توان به عملیات مکانیکی مانند سدهای کوتاهی که برای کنترل رسوب و فرسایش طراحی می‌شوند، اشاره کرد. از عملیات بیومکانیکی نیز برای حفظ خاک استفاده می‌شود که پوشش گیاهی را تقویت و فرسایش را کنترل می‌کند. سالانه 250میلیون مترمکعب خاک وارد سدهای کشور می‌شود. از این رو سدهایی که با هزینه‌های بسیار زیاد در کشور ساخته می‌شود، با بی‌توجهی به موضوع آبخیزداری و حفاظت خاک، پر از رسوب و خاک می‌شوند؛ بنابراین باید نگاه ویژه‌ای به اعتبارات سازمان جنگل‌ها برای انجام پروژه‌های آبخیزداری شود. همان‌طور که عنوان شد، بر اساس آمارها سالانه ۲.۵میلیارد تن خاک در کشور در قالب جابه‌جایی و انتقال در حال از دست رفتن است. اجرای قانون خاک از اهمیت بالایی برخوردار است. خاک یک گنجینه است که یک‌چهارم تنوع زیستی را در خود جای داده است. خاک دو برابر دیگر عناصر کره زمین که شامل زیست‌کره و هواکره می‌شود، در خود کربن ذخیره می‌کند و بستر ایجاد تمدن‌هاست. این گفته زیباست که خاک نه تنها تمدن را ایجاد می‌کند، بلکه تمدن‌های مدفون را نیز در خود حفظ می‌کند. آثار و گذشته انسان در خاک مدفون شده‌ است؛ همچنین خاک منشأ دارو، مصالح ساختمانی و محصولات کشاورزی است و به‌عنوان یکی از چهار ستون امنیت حیاتی کشورها شناخته می‌شود. امنیت غذایی نیز به‌عنوان یکی از شاخص‌های امنیت، زیرمجموعه امنیت حیاتی قرار دارد. از این روست که به اهمیت خاک در بعد اقتصادی و فرهنگی می‌توان توجه ویژه نمود. علاوه بر فرسایش و نابودی خاک در حرکت، خاک ساکن و در جای ما نیز در حال نابودی است که یکی از علل اصلی آن شوری خاک است. در سواحل تخلیه سفره‌ها سبب شده آب شور با چگالی بیشتر خود به سمت آب شیرین حرکت کند و اراضی ساحلی ما بیش از پیش شور شود. در اراضی داخلی نیز پمپاژ بالای آب سبب شده سفره‌های زیرزمینی تخلیه شود و شوری خاک در اراضی داخلی نیز اتفاق بیفتد. این در شرایطی است که گنبدهای نمکی، صفحه‌های نمکی و مارنی در کشور ما بسیار فعال هستند و شرایط به‌صورت بالقوه برای شورشدن خاک وجود دارد.