مریم شمالیان- شیرازنوین
 shomalianm@gmail.com

انجیر یکی از خشکبارهای پرطرف‌دار در سراسر جهان است که ایران در تولید آن سهم بسزایی دارد؛ استان فارس هم یکی از قطب‌های تولیدکننده انجیر خشک به شمار می‌رود که می‌تواند در زمینه صادرات به ارزآوری خوبی منتهی شود.
شهرستان‌های استهبان و نی‌ریز در استان فارس از دیرباز مرکز تولید انجیر هستند و انجیرستان‌های آنها به ویژه شهرستان استهبان، عمدتاً دیم است و محصول آن در منطقه و حتی در سطح جهانی به عنوان انجیر باکیفیت شناخته شده است.
استهبان و نی‌ریز با دریاچه بختگان هم‌جوار بوده و دارای اراضی مستعد کشاورزی هستند و انجیر دیم آنها بخشی از اقتصاد کشاورزی این دو شهرستان را به خود اختصاص می‌دهد.
برنامه‌ریزی‌های متعددی برای ارتقای کمی و کیفی تولید انجیر در مناطق شرقی فارس به ویژه استهبان و نی‌ریز، انجام شده و شایان ذکر است که بخش عمده محصول انجیر این مناطق به صورت انجیر خشک به سراسر کشور و بسیاری از کشورهای جهان صادر می‌شود.
از ابتدای دهه ۹۰، اقداماتی برای بهبود وضعیت کمی و کیفی تولید انجیر در مناطق شرقی استان به انجام رسید که راه‌اندازی خوشه صنعتی و ایجاد کانون تولیدکنندگان انجیر از جمله آنهاست. تکمیل زنجیره تولید یا همان ارزش افزوده در خصوص محصول انجیر استهبان از تأکیداتی است که استاندار فارس به آن توجه نشان داده و ایجاد و گسترش مراکز و صنایع غذایی و همچنین ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای حضور سرمایه‌گذاران بخش خصوصی را در این زمینه حائز اهمیت می‌داند.
سهم ۱۰ درصدی استان فارس در تأمین اقلام زراعی و باغی، اهمیت توجه مسئولان به اهمیت ایجاد صنایع فرآوری محصولات کشاورزی را بیشتر می‌کند؛ زیرا توجه به این موضوع اقتصاد استان را در مسیر توسعه بهتر و بیشتر قرار خواهد داد.
 ثبت جهانی نظام انجیر استهبان به‌عنوان یک محصول ارگانیک
فرایند ثبت نظام انجیر استهبان به عنوان چهارمین نظام میراثی کشاورزی مهم جهانی در ایران از چند سال گذشته توسط وزارت جهاد کشاورزی در دست اقدام است و این نظام میراث به واقع دانش بومی و سنتی است که بدین شکل برای آیندگان حفظ شده و مانا خواهد بود.
پروپوزال ثبت نظام انجیر استهبان تهیه شده و بررسی آن نشان داده که این نظام از معیارهای ثبت جهانی نظام میراثی برخوردار است.
فرهاد طهماسبی، نماینده مردم شهرستان‌های استهبان، نی‌ریز و بختگان در مجلس شورای اسلامی هم ثبت نظام انجیر استهبان در «جیاس» (نظام‌های میراث کشاورزی مهم جهانی) را به نفع جامعه جهانی می‌داند و در این خصوص می‌گوید: امروزه یکی از چالش‌های عمده جامعه جهانی تأمین غذای سالم است و ثبت نظام انجیر استهبان در نظام میراثی کشاورزی مهم جهانی به نفع جامعه جهانی خواهد بود؛ چراکه این محصول ارگانیک است.
وی امیدوار است که سازمان فائو به انتقال اهمیت و ارزش این نظام میراثی و حفظ و صیانت از این دستاورد ارزشمند کمک کند.
طبق آمار و ارقام اعلام شده، در حال حاضر بیش از ۶۰هزار هکتار باغ انجیر در کشور ما وجود دارد و این در حالی است که مجموع انجیرستان‌های فارس تنها در محدوده استهبان و نی‌ریز، حدود ۳۰هزار هکتار است؛ یعنی بیش از ۴۰ درصد کل محصول انجیر، در فارس تولید می‌شود و در میان محصولات کشاورزی صادراتی از استان فارس، انجیر دارای جایگاه خاصی است و در دی‌ماه‌ سال گذشته، صادرات این محصول درآمد حدوداً ۱۵میلیون دلاری داشته است.
 تولید 38هزار تن انجیر خشک در استان فارس
به گفته رئیس جهاد کشاورزی فارس، پیش‌بینی شده است که امسال بیش از ۳۸هزار تن انجیر خشک در استان فارس تولید شود؛ به گفته مجتبی دهقان‌پور، استان فارس با برخورداری از ۴۴هزار هکتار انجیرستان، نخستین تولیدکننده انجیر کشور است. وی در این خصوص می‌گوید: کیفیت انجیر خشک استهبان بی‌نظیر است و امسال شهرستان استهبان با بیش از ۲۲هزار هکتار باغات انجیر مثمر سهم ۱۷هزار تنی از تولید انجیر خشک استان فارس را به خود اختصاص خواهد داد.
دهقان‌پور می‌افزاید: استهبان یکی از قطب‌های تولید انجیر خشک در جهان است و محصول تولیدی آن در سطح جهانی از نظر کیفیت و برند جهانی بی‌رقیب است. در حال حاضر عمده صادرات این محصول به کشورهای آسیایی به انجام می‌رسد که امیدواریم با ثبت جهانی انجیر استهبان به عنوان «چهارمین نظام میراثی باارزش جهانی» کشور، صادرات به کشورهای اروپایی هم داشته باشیم.